Heerlijk, het is bijna zomer! We gaan weer zoveel mogelijk buiten genieten – van de stralende zon, de kleurrijke bloemen, het vele groen, de zoemende bijen, vrolijke vlinders en badderende vogels. Lekker een tijdschrift lezen in je luie stoel op het terras of op het balkon en eten in de frisse buitenlucht. Met heerlijk geurende planten maak je van je tuin, terras of balkon helemaal een fijn vakantieparadijs.
Er zijn planten die geuren bij aanraking, met bloemen die overdag een zoete walm verspreiden en planten en struiken die je vooral ’s avonds in een heerlijk parfum hullen. Je vindt ze allemaal in ons tuincentrum in Beekbergen.
1. Ouderwetse, historische rozen
Modern geteelde rozen bloeien eindeloos en zijn sterk, want ongevoelig voor ziekten, maar ze geuren helaas nauwelijks. De echte romanticus valt voor het parfum van de ‘ouderwetse’, historische rozen, zoals de hybriden van Franse rozen (Rosa gallica), muskusrozen (Rosa moschata) en rimpelrozen of Japanse bottelrozen (Rosa rugosa). De hybriden van de Gallica-rozen zijn overwegend forse struiken die eenmalig bloeien. De populaire apothekersroos Rosa Gallica ‘Versicolor’ draagt in juni roze bloemen met onregelmatige purperen en witte strepen en geurt heerlijk. De muskusrozen zijn er als flinke struik of als klimroos en zijn doorbloeiend. De rimpelrozen of Japanse bottelrozen zijn sterke, grote struiken die eenmalig bloeien. Ze hebben diepe bladnerven, waardoor het blad ‘rimpelig’ lijkt.
2. Lavendel
Wie denkt er bij lavendel nu niet meteen aan Frankrijk? Het is een ideaal kruid voor in een pot op de tuin- of balkontafel en als haagje bij de voordeur, op een makkelijk bereikbare plek, want het geurt alleen wanneer je het aanraakt. Bovendien behoudt het struikje in de winter zijn grijsgroene blad. Je kunt de geurige bloempjes ook drogen en in een linnen zakje of schaaltje doen voor een lekkere lavendelgeur in huis of als smaakmaker in de keuken gebruiken. Lavendel houdt van zon en droge voeten.
3. Geurgeranium (Pelargonium)
Geurgeraniums geuren net als de lavendel alleen bij aanraking, wanneer je het blad tussen je vingers in wrijft. Iedereen kent de bekende citroengeranium (Pelargonium graveolens of crispum), die enkele, lilakleurige bloempjes krijgt. Er zijn ook geurgeraniums die naar rozen ruiken, zoals de Pelargonium ‘Roses of Attar’, die enkele, roze bloempjes krijgt. Bijzonder zijn de Pelargonium odoratissimum, die een appelgeur verspreidt en witte bloempjes krijgt, en de ‘Chocolate Peppermint’, die naar pepermunt ruikt, met enkele, mauvekleurige bloemen en chocoladebruine vlekken op het blad. Ideaal voor in een pot op het terras of balkon.
4. Siererwt (Lathyrus)
Siererwt is vooral bekend als eenjarige klimplant, maar er zijn ook vaste siererwten, al of niet klimmend. De klimmers moeten goed worden geleid en opgebonden. Siererwten houden van zon en voeding en hebben sterk geurende bloemen in tal van kleuren en kleurcombinaties. Hoe meer bloemen je voor een boeketje op de tuin- of eettafel ervan plukt, hoe rijker en langer hij zal bloeien.
5. Dropplant (Agastache)
Deze flinke vaste plant heeft blad dat bij aanraking naar anijs ruikt, vandaar de naam dropplant. Hij bloeit heel lang met kleine lipbloempjes in lila of wit en trekt vlinders en bijen aan. Hij is matig winterhard, maar zaait zich doorgaans goed uit. Hij kan 60 tot 120 centimeter hoog worden en kan zowel in een grote pot als in de volle grond worden geplant, op een zonnige plek.
6. Jasmijn
De gewone jasmijn (Jasminum officinale) en de Toscaanse jasmijn of sterjasmijn (Trachelospermum jasminoides) dragen van juni tot september sterk geparfumeerde witte bloemen. De Toscaanse jasmijn of sterjasmijn is wintergroen, de gewone jasmijn is dat niet. Plant deze klimmers in de volle grond of in een grote pot en leidt hem tegen een rek, de muur of de schutting. Er is overigens ook een kamerjasmijn, de Jasminum polyanthum, die ook geurende witte bloemen krijgt en in de zomer ook op het terras of balkon gezet kan worden.
7. Sering
De gewone sering, de Syringa vulgaris, is een struik die wel vijf meter hoog kan worden, maar er zijn ook dwergseringen (Syringa patula) die zo’n 125 centimeter hoog worden. En er zijn seringen op stam. Allemaal krijgen ze in mei en juni heerlijk geurende bloemaren, die wit, roze, paarsrood of geel kunnen zijn. Ze houden van een zonnige of licht beschaduwde plek en zijn niet wintergroen. Je kunt een paar bloeiende takken afknippen en in een vaas met speciale bloemenvoeding voor heesters in het water zetten.
8. Blauweregen (Wisteria)
Een bekende, sterke klimplant die hele gevels kan bedekken met zijn mooie blauwe, witte of roze bloemtrossen. Deze verspreiden overdag een heerlijke geur, maar ’s avonds is hun parfum echt overweldigend. Je kunt een Wisteria ook in een boom of tegen de pergola laten groeien. De voet staat graag in de schaduw, maar de ranken krijgen graag voldoende zon. Wanneer je de plant twee keer per jaar snoeit kan hij ook twee keer per jaar bloeien, eerst in mei-juni en dan nog een keer in juli-augustus.
9. Kamperfoelie (Lonicera)
Deze klimplant begint in de vroege avond heerlijk zoet te geuren en bloeit heel lang met bloemen in alle mogelijke kleuren en afmetingen die ook geliefd zijn bij insecten. De meeste soorten zijn bladverliezend, maar er zijn ook wintergroene exemplaren. De kamperfoelie houdt van vochtige, voedselrijke grond in de zon of halfschaduw.
10. Damastbloem (Hesperis matronalis)
Deze vaste plant bloeit lang en rijk van mei tot september met witte, roze of lila bloemen die ’s nachts nog sterker geuren dan overdag. Hij wordt zo’n 80 centimeter hoog en staat graag op een vochtige, half beschaduwde plaats.
